- 《清文鑑・卷十六・人部七・叛逆類》「更變」:gūnin mujilen halara gūwaliyara be, ubaliyambi sembi, geli yaya jaka forgošome kūbulire be, inu ubaliyambi sembi.
- 《新滿漢大辭典》:翻(故使動形 ubaliyambumbi 意為「翻譯」)、翻個兒、傾覆;翻轉。如:cuwan ubaliyaka 船翻了。
- 《新滿漢大辭典》:叛變
- 《新滿漢大辭典》:變、變化、改變、變為(ome ubaliyambi)
- 《清文鑑・卷八・武功部一・征伐類第三》「變動」:arbun be tuwame forgošome gamara, be kūbulimbi sembi.
- 《清文鑑・卷十六・人部七・叛逆類》「變」:gūnin mujilen gūwaliyara be, kūbulimbi sembi.
- 《清文鑑・卷十六・人部七・叛逆類》kūbulika「變了」:yaya jaka halafi da banin ci encu oho be, kūbulika sembi.
- 《新滿漢大辭典》:變、變化、轉變、轉化、變卦
- 《清文鑑・卷五・政部・輪班行走類》「更換」:idu hokoho niyalma i sirame idu gaire be, halambi sembi.
- 《新滿漢大辭典》:換、更換。如:etuku halambi 換衣服。
- 《新滿漢大辭典》:改正、改變、糾正
- 《新滿漢大辭典》:輪流。如:halame afambi 輪流作戰。
- 《清文鑑・卷十六・人部七・叛逆類》「改變」:an ci aljara be, gūwaliyambi sembi.
- 《清文鑑・卷十六・人部七・疼痛類第三》「發迷」:dolo waka ofi sarkū ojoro be, gūwaliyambi sembi.
- 《新滿漢大辭典》:(不及物)變、改變。如:fiyan gūwaliyaka 臉色變了、變臉了。
- 《新滿漢大辭典》:(食物)變壞、變味
- 《新滿漢大辭典》:發昏、昏迷
《合璧教科書》中部分用例:
sahaliyan etuku be halame etume bederehe 易黑衣而歸
uthai etuku be gaifi halabufi 即取衣使易
urunakū halame tebumbi 家桑短小,經十餘年,「必更植之」
biyoo umiyaha heni majige mutume gūn halafi 蠶梢長而蛻(注:gūn halambi 換毛)
si terei jilgan be halame muteci 「汝能改其聲」,西方仍可居也
fe an kooli be ulhiyen ulhiyen i halafi 舊俗漸改
sy ma guwang tereci endebuku be halaha (司馬)光自是改過
mudan jun be halame obume 更為曲突
te udu halafi yabure golo ilibucibe 近雖改設行省
udu endebuku be halame beye icemleki sehe seme 雖欲改過自新
ainu inu halame ilhai yafan oburakū ni 盍亦改為花園乎
julgei doro be halaci 「易古之道」,不可
lu de fe tacihiyan be halame meitefi 路德改革舊教
duin forgon kūbulirakū 蒼翠之色,「四時不變」
emu jaka bime ilan kūbuliburengge inu kai 是一物而三變也
šahūrun be ucaraci sukdun be kūbulibume eyen obume 遇冷則氣變為流
julgei tacihiyan be kūbulime, 「變古之教」,易古之道,不可
kūbuliburakū oci ojorakūngge kai. 不可以不變者也
biyoo umiyaha i cerguwe teni ubaliyafi 蠶子始孵化
ubaliyafi biyoo yong ome 化為蛹
ubaliyaha sukdun wesihun mukdefi 地上之水,為日汽所薰蒸,「化汽上升」
ere muke halhūn bime ubaliyaha sukdun inu sefi 此水熱而化汽也
muke fuyefi sukdun ubaliyaci 水沸化汽
muke be ubaliyame obufi 有冰一塊,以火煮之,「化為水」
沒有留言:
張貼留言