sunjaci tacibure kicen, erileme guwendere jungken, 第五課 時辰鐘
šu wen be neire undei urse, 文化未開之人
šun tucike be sabufi erde ojoro be saha, 覩日出而知晨
šun dosika be sabufi dobori ojoro be saha, 覩日入而知夜
ilha ilafi niyengniyeri ojoro be saha, 花開而知春
giyaha sihafi bolori ojoro be saha, 葉落而知秋
uruci jembi, 饑則食
kangkaci omimbi, 渴則飲
šaburame ebereci amgambi, 困倦則睡
terei baita komso, 其事簡
terei erin sula, 其時閒
enteheme julgei jalan sehengge kai, 所謂太古之世也
šu wen ulhiyen i neifi, 文化漸開
baita ulhiyen i largin ofi, 事漸繁
erin inu ulhiyen i ujen ofi, 而時亦漸珍
ede kemneku be ilibufi šun i helmen be tuwame, 於是乎豎表以測日影
kemu i tampin be weilefi erin kemu be ejeme, 製漏以記時刻
niyalma teni bahafi erin be aname baita be arame, 而人乃得按時作事
kemun hacin inu ulhiyen ulhiyen i yongkiyahabikai. 規則亦稍稍具矣
erileme guwendere jungken tucike ci, 自時辰鐘出
terei weilehengge ele narhūn, 其製益精
terei erin ele kemun, 其時益準
dendeme inenggidari orin duin tongkin jungken obume, 分每日為二十四點鐘
jungken tome ninju fuwen bi, 鐘有六十分
fuwen tome ninju miyori bi, 分有六十秒
ainci šu genggiyen i jalan de, 蓋文明之世
niyalma baita nememe largin, 人事愈繁
tuttu erin be denderengge inu nememe narhūn ombikai. 故分時亦愈細也
ningguci tacibure kicen, sirarangge, 第六課 續
erileme guwendere jungken i weilehengge, 時辰鐘之製
ing gurun ci fukjin weilehe bihe, 創自英國
musei gurun i niyalma inu baitalambi, 我國人亦用之
tuttu seme untuhuri miyamime tuwara jaka de obume, 然徒以為飾觀之具
tuktan erin i wesihuleci ojoro be sahakū kai. 初未知時之可貴也
bi donjici ing gurun i niyalma erin kemu be umesi ujen obuhabi, 吾聞英人最重時刻
yaya emgeri deribure emgeri aššara de, 凡一舉一動
kemun toktoho erin kemu be ciralame tuwakiyarakūngge akū, 莫不嚴守規定之時刻
tuttu gungge be šanggahangge labdu oho be dahame, 故成功既多
oori hūsun de ebererakū, 而精力不疲
musei gurun oci uttu akū, 我國則不然
omire jetere dedure ilire, 飲食臥起
gemu toktoho erin akū bime, 率無定時
booi baita facuhūn ombikai, 而家事亂矣
baita be tuwakiyara tušan be baihanara de, 操業就職
deribure nakara toktohon akū bime, 作輟無常
banjire were be waliyambikai, 而生計荒矣
gūwa duibuleci sargašara gisurecere acandura isanure, 他如遊讌會集
jai niyaman gucu i ishunde jidere genere de isitala, 以及親朋之相過從
geli boljohon i songkoi bime isinarakū, 又不如期而至
niyalma be goidame aliyara de langgabumbi, 使人困於久待
silkabume tacin ishunde songkolohoi, 積習相沿
elei erin kemu be baitalafi ainara be sarkū gese, 若幾不知時刻為何用者
ai, 嗚呼
erileme guwendere jungken emu ajige tetun ojoro dabala, 時辰鐘一小器耳
tetun baitalara niyalma be tuwaci, 觀於用器之人
šu wen i den fangkala be tuwaci ombikai. 可以覘文化之高下矣
沒有留言:
張貼留言